Açılımı Non-Fungible Token olan NFT, çevrildiğinde “karşılıksız token” yani değiştirilmesi mümkün olmayan para anlamına geliyor. Yaşadığımız dijital çağda paranın, eserlerin ve anıların dijitalleşmesiyle birlikte NFT de bu dünyanın önemli parçalarından biri olarak ortaya çıktı. Özellikle kripto para piyasalarının hız kazanmasıyla birlikte dijital ortamda bir varlığa sahip olmak ve dijital mülkiyet fikri de kabul görmeye başladı. NFT nedir diye sorgulayacak olursak aslında bu ürünlerin temel özelliği yalnızca size ait ve türünün tek örneği olması. Tamamen dijital bir varlık olan NFT’ler; müzik, oyun, film ve farklı sanat eserlerinde taklitçiliğin önlenmesi amacıyla ortaya çıksa da kısa bir sürede popülerlik kazandı. Blockchain sisteminde Bitcoin gibi kripto para birimlerini takas imkanı bulunurken NFT coin edilemiyor. Bunun sebebi ise NFT olarak tanımlanan eserin kopyalanması mümkün olmayan bir imzaya sahip olması.
NFT piyasasının bu denli hareketli olması sonucu NFT nedir, nasıl yapılır soruları da merak konusu olmaya başladı. Blockchain’de bir veri birimi olan NFT, sanatçı tarafından satılabilse de telif hakkı satan kişide saklı kalıyor. Böylece sanatçı aynı çalışmadan farklı NFT’ler de üretebiliyor. Bunun yanı sıra alıcı, orijinal olarak kabul edilen dijital dosyanın mülkiyetini de elde edemiyor. NFT’lerde açık oluşturan bir başka nokta da eseri yükleyen kişinin orijinal sanatçı olup olmadığının denetlenmemesi. Pek çok ihlalin ortaya çıkmasına yol açan bu unsur nedeniyle sanatçısının izni olmadan satılan farklı NFT eserleri mevcut. Diğer yandan NFT nasıl yapılır diye merak ediyorsanız bunun için Ethereum blok zinciri geliştiricilerinin hazırladığı ERC-727C token standartları kullanılıyor. NFT oluştururken farklı teknik unsurlar bulunduğu için karmaşık süreçler yaşanabiliyor. Fakat NFT üretimini kolaylaştıran uygulamalar sayesinde bu süreç de daha kolay bir hal alıyor. NFT nasıl satılır sorusunun cevabı ise çok daha basit. Öncelikle bir dijital cüzdana sahip olmanız gerekiyor. Saha sonra satmak istediğiniz benzersiz ürünleri NFT pazaryerlerine yüklemeniz yeterli. Bu platformlarda eserler açık artırmaya giriyor. Sizin de satmak istediğiniz dijital ürünü kaç adet üreteceğinize ve fiyatının ne olacağına karar verip bu tür özellikleri önceden belirlemeniz gerekiyor. Özellikleri belirleyip ağ ücretini ödediğinizde ürün, blockchain teknolojisinde kayıt altına alınıyor ve kopyalanması engellenmiş oluyor.
Eğer NFT almak istiyorsanız bunun için farklı platformları ziyaret edebilirsiniz. NFT pazaryeri olarak tanımlanan bu platformlarda kullanmak içinse öncelikle kayıt oluşturmanız gerekiyor. Sonrasında bir dijital cüzdana sahip olmalısınız ve bu cüzdanda da NFT pazaryerlerinin kullandığı coin’ler bulunmalı. Ödemeler kripto para sistemiyle gerçekleştiği için bu sistemi rahatça kullanabilmek adına kripto para piyasasına da aşina olmanızda fayda var. NFT nasıl alınır diye düşünüyorsanız geri kalan adımlar oldukça kolay. Pazaryerinde listelenen dijital eserler bir nevi açık artırmaya çıkarılıyor. Blockchain’de yer alan tüm kullanıcılar bu eserlere teklifte bulunabiliyor. Siz de eserlere teklif verebilir ve anlaşma olması durumunda bir NFT sahibi olabilirsiniz. NFT’nin karşılığı olan tutar hesabınıza yansır ve cüzdanınız aracılığıyla bu NFT’ye erişebilirsiniz. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi bir NFT’yi satın almak onun tüm haklarını satın aldığınız anlamına gelmiyor. Yalnızca görüntüyü yayınlamak için temel kullanım haklarını elde etmiş olursunuz. Bazı anlaşmalarda ise sanatçının belirlediği kurallara göre bu kişisel kullanım haklarının yanı sıra kısıtlı ticari kullanım izni de verilebiliyor.
NFT kullanımı çoğunlukla alım satımlarla gündeme geliyor. Fakat NFT ile para kazanma konusu dışında sinema, müzik ve gaming dünyasında da bu ürünler önem taşıyor. Özellikle fikri mülkiyet kavramının korunması için geliştirilen bu sistem sayesinde sanatçılar ürettikleri ürünlerde NFT’yi bir imza olarak kullanabiliyor. Bunun yanı sıra Metaverse kavramının da gelişmeye başlamasıyla moda sektörü başta olmak üzere pek çok farklı sektör de dijital ortamda ürünler tasarlıyor. Tüm bunlardan farklı olarak resmi evraklarda da NFT’lerden yardım alınabiliyor. Mülkiyet kanıtlama, tapu devretme ve bu tür işlemlerin takibini yapma konusunda NFT’ler aktif rol oynuyor. Özellikle belge, ürün veya eserlerin kolayca kopyalanabildiği dijital ortamlarda hakların korunabilmesi ve orijinalliğin kanıtlanabilmesi için NFT kullanımı oldukça faydalı. NFT’nin diğer avantajı ise sanatçıların aracılar olmadan direkt olarak eserlerini satışa sunabilmesi. Sattıkları NFT her el değiştirdiğinde telif hakkı aldıkları için bu durum daha fazla gelir elde etmelerine de yardımcı oluyor. Ürünleri satın alan kişilerse eserin gerçekliğinden emin olabiliyor. Üstelik tüm süreçlerin fiziksel adımlar yerine dijital ortamda gerçekleşmesi verimliliği de artırıyor. Siz de şimdi tüm bu bilgiler ışığında NFT dünyasına adım atabilir ve geleceğin trendlerini keşfedebilirsiniz.