Halka Arz Nedir, Nasıl Yapılır?

Şirketler, sahip olduğu varlıkları birçok farklı nedenle hisse senedi şeklinde satışa sunabilir. Bu gerek yatırımlara fon sağlamak gerekse borçlanmadan yatırım yapabilmek ya da borçlarını ödeyebilmek için bu yola başvuran şirketler, bu yolla amacına kısa yoldan ulaşabilir. Halka arz denen bu yöntem, bankacılıktan hizmet sektörüne, tekstilden gıda sektörüne büyüklü küçüklü pek çok şirket tarafından uygulanmakta. Peki, halka arz nedir? Biz de bu yazımızda halka arzın tam olarak ne demek olduğunu, nasıl yapıldığını ve avantajlarının ne olduğunu anlatıyoruz. Siz de oransal ve ikincil halka arz nedir, bilmek isterseniz yazının devamını okumanız yeterli.

Halka Arz Nedir?

Şirketlerin paylarının BIST Pay Piyasası’nda işlem görebilmesi adına çağrı ve ilan yoluyla yatırımcılara satışa sunulması, halka arz etmek ne demek, sorusunun tam cevabı olarak açıklanmakta. Peki, bir şirket neden halka arz edilir? Bu sorunun ise birden fazla yanıtı olabilir. Bir şirket; finansman kaynağı, likidite, itibar, tanıtım, kurumsallaşma, borç ödeme, yatırım yapabilme gibi sebeplerle paylarını halka arz edebilmekte.

Halka Arz Nasıl Gerçekleşir?

Diğer yandan şirketlerin halka arz edilebilmesi için bazı koşulların da yerine getirilmesi gerekli. Örneğin bunlardan ilki, şirketin, halka arza yetkili bir aracı kurumla iletişime geçerek sözleşme imzalaması. Diğer bir koşul da SPK ile irtibatta olmak. Sermayesini halka sunan şirketlerin Sermaye Piyasası Kurulu ile iletişimde olması şaşırtıcı olmasa gerek. SPK ile de sözleşme imzalandıktan sonra şirketler SPK’nın düzenlemelerine tabi olarak bu alandaki yasal gereklilikleri yerine getirebilir. Daha sonra aracı kurum, şirketin halka arz işlemlerini başlatmak üzere şirket adına SPK’ya ve Borsa İstanbul’a başvuruda bulunur. Başvurunun ardından SPK ve Borsa İstanbul, şirketin verilerini incelemeye alır ve tüm adımlar başarıyla geçildiğinde halka arz işlemleri fiilen başlayabilir. Bütün bu bilgilerle halka arz nasıl yapılır, sorusunun cevabını vermiş olduk. Sırada, halka arzın şirketlere ne gibi faydalar sağladığını anlattığımız bölümü okuyabilirsiniz.

Halka Arzın Avantajları

Yukarıda da görebildiğiniz üzere şirketlerin halka arz edilmesi onlara pek çok bakımdan yararlı olabilmekte. Aşağıdaki başlıkları detaylıca inceleyerek halka arz avantajları hakkında fikir sahibi olmanız mümkün.

• Şirketlere finansman sağlar: Bir şirketin hisseleri belli bir oran üzerinden satışa sunulduğunda gerek gerçek gerek tüzel kişiler tarafından talep görür. Dolayısıyla şirkete bir para akışı sağlanmış olur. Böylece bu kaynağın yeni yatırımlar için kullanılmasının ya da borçlanmak durumundan kaçınılmasının önü açılabilir.
• Şirketlerin halk nezdindeki güvenini büyütür: Halka arz olan şirketler, müşterilerin ya da halkın gözünde mali açıdan iyi durumda olarak değerlendirilir. Dolayısıyla halka arz edilen şirketlerin, belli bir güven ortamı içinde olduğu kabul edilir.
• Şirketlerin bilinirliği üzerine olumlu etkisi vardır: Şirketler halka arz edildiğinde daha göz önünde olacakları için bilinirlikleri ve dolayısıyla marka imajı da artacaktır.
• Şirket/Marka değerini güçlendirir: Halka arz olmak, aynı zamanda şeffaf olmak da demek olduğu için halka arz olan şirketlerin değerleri bu hareketlenmelerden olumlu anlamda etkilenir.
  
  

Halka Arz Çeşitleri Nelerdir?

Halka arz, birincil ve ikincil olmak üzere iki farklı şekilde yapılabilmekte. Birincil halka arz, daha önce sermayesini halka sunmamış olan bir şirketin, bu hareketi ilk kez yapıyor oluşunu anlatmak için kullanılır. Diğer yandan ikincil halka arz, hisselerini ikinci defa halka arz eden şirketler için kullanılan bir terim.  Peki, oransal halka arz nedir? Oransal halka arz ise şirketin hisselerinin belli bir oran doğrultusunda satın alınabileceğini anlatır.