FinTech Nedir, Ne İşe Yarar, Nasıl Kullanılır?

Aslında hemen her gün bir örneğini görebileceğin FinTech nedir ve finans sektörüne ne gibi değişiklikler getirdi?
Senin için derledik!

FinTech "Finansal Teknoloji" anlamına geliyor ve adından da anlaşılabileceği üzere finans sektörü ile teknolojiyi bir araya getirmeye çalışıyor. Bu açıdan geleneksel finans yöntemleri ile rekabet eden FinTech teknolojisi, yeni ve çok daha teknolojik bir finans endüstrisi olarak değerlendiriliyor. Temel amacı ise finansal işlemleri, finans sektörünü çok daha hızlı ve pratik bir hale getirmeye çalışmak. Sen de teknoloji ve finans sektörlerini bir arada takip ediyorsan, bu yeni ve modern endüstriye dair tüm merak ettiklerini içeriğimizde bulabilirsin.

FinTech Nedir?


Öncelikle FinTech ne demek ona bir bakalım. Bunun için İngilizceye gitmemiz gerekiyor. "Finansal" ve "Teknoloji" kelimelerinin İngilizce karşılıkları olan "Finance" ve "Technology" kelimelerinin birleşimden "FinTech" kavramı meydana geliyor. Bu açıdan FinTech nedir diye bakıldığında, bu kavram finans sektöründe teknolojiden yararlanılarak geliştirilen ürün, hizmet ya da çözümler anlamına geliyor. FinTech bu yapısıyla aslında daha manuel ve geleneksel dönemin finans teknolojisinin yöntemleri ile de rekabet ediyor. Teknolojinin insan hayatının hemen her parçasına etki ettiği günümüzde, para yönetimi ve harcamalar da evrimleşiyor. Finans kurumları ve ilgili şirketler de bu değişen endüstriyel süreçlere adapte olmaya çalışıyor. İnternetin ve beraberinde gelen yeniliklerin bir parçası olan FinTech, teknolojik donanım ve yazılım aracılığıyla gelişmiş bir bankacılık sistemi ortaya koyuyor. Aslında, internetten önce ortaya çıkan ilk ATM'ler ve POS cihazlarını da birer finansal teknoloji çözümü olarak sayabiliriz. Kabaca söylemek gerekirse FinTech bunun çok çok daha gelişmiş çözümlerini üreten bir kavram. Temel amacın finansal işlemleri daha hızlı ve pratik hale getirmek olduğu FinTech sayesinde hem müşterilerin işleri kolaylaşıyor hem de personelin iş yükü önemli ölçüde azalıyor.

Avantajları İle FinTech


FinTech nedir öğrendiğimize göre, bu sistemin çeşitli avantajlarından da bahsetmek elzem oldu. Her şeyden önce internet ve gelişen teknoloji ile beraber maliyetler önemli ölçüde düşerken, geniş kitlelere hızlı bir şekilde ulaşmak da kolaylaşıyor. FinTech alanında faaliyet yürüten tüm kurumlar ve şirketler de ortaya çıkan bu avantajları kullanarak müşterilerine daha hızlı ve pratik bir hizmet sunabiliyor. Kavram ortaya çıktığı ilk dönemlerde bankacılık ve finans sektörüne rakip olarak algılansa da aslında bugün FinTech'in bu sektörlerde tamamlayıcı bir rol üstlendiği de belli oluyor. Mobil ödeme, kişiden kişiye para transferi, temassız ödeme opsiyonu, kripto para, parmak izi sayesinde artırılmış güvenlik gibi çözümler hep FinTech ile beraber gelen avantaj ve kolaylıklar arasında.

FinTech Örnekleri Neler?


FinTech örnekleri aslında günlük hayatta çoğumuzun bildiği ve uyguladığı bir dizi işlemden meydana geliyor. Gerek bireyler gerek kurumların sıkça kullandığı, finans sektörüne ait yeni nesil çözümlerin çoğu FinTech kavramının bir armağanı. Mesela ne mi? Birkaçını senin için sıraladık:

• Online ödeme seçeneği: Ödeme işlemleri ve para yönetimi noktasında devrim niteliğindeki ilk hamlelerden biri online ödeme seçeneğinin oluşmasıydı. Bu sayede ödeme yapabilmek için fiziksel olarak bir mekâna gitme gerekliliği ortadan kalktı. E - ticaret de bu açıdan FinTech'in getirdiği online ödeme seçeneğinden çok büyük ölçüde yararlandı, yararlanıyor.
• Mobil ödeme: Mobil cihazların insan hayatını neredeyse tümüyle kapladığı çağımızda, ödemeler de mobil yolla yapılabilir hâle geldi. Bu sayede müşteriler, telefonları aracılığıyla alışveriş yapabilir, faturalarını ödeyebilir hâle geldi.
• Para transferi: FinTech'in getirdiği en önemli yenilik ve kolaylıklardan biri de dijital bankacılık ve mobil uygulamalar yoluyla para transferi sağlaması. Böylece saniyeler içerisinde kişiden kişiye para transferi yapmak da mümkün hâle geldi. Bugün baktığımız zaman artık müşterilerin / kullanıcıların çok büyük bir kısmı mobil yolla para transferi gerçekleştiriyor.
• Dijital bankacılık: Peki bu para transferi tipi ne ile gerçekleşiyor? Tabii ki dijital bankacılığa ait mobil uygulamalar ile. FinTech deyince de akla ilk gelen yeniliklerden biri dijital bankacılık. Böylece bankaya gitmek ve uzun süre kuyrukta beklemek zorunluluğu büyük ölçüde ortadan kalktı. Bu, müşterilerin zamandan kazanmasına olanak sağlarken personelin de iş yükünün hafiflemesini sağladı.
• Kripto para: Özellikle 2020'li yıllar ile beraber popülerliğini artıran kripto para birimleri ve blok zinciri de FinTech örnekleri arasında değerlendiriliyor.
• Temassız ödeme özelliği: Özellikle pandemi ile beraber bilinirliği artan temassız ödeme özelliği de finans teknolojisinin, yani FinTech'in getirdiği yeniliklerden biri. Bu ödeme kolaylığı sayesinde ödeme yapılacak kart ile POS cihazı arasında temas olmadan ödeme yapılabiliyor.
  
  
  

Tarihsel Olarak FinTech

FinTech dediğimiz zaman aslında 3 ayrı dönemden de bahsetmek gerekiyor. Bunlar FinTech 1.0, FinTech 2.0 ve FinTech 3.0 şeklinde. Bunların da ne olduğuna hızlıca bir bakalım:

• FinTech 1.0: İlk FinTech örneklerinin görüldüğü bu dönem, 1866 ile 1967 yılları arasını kapsıyor. 1866 yılında döşenen ilk transatlantik kablo bağlantı noktasında dijitalleşmenin başlangıcında yerini almıştır.
• FinTech 2.0: Daha çok gelişmiş ülkelerde 1967 yılında başlayan bu dönem, 2008'deki ABD mâli krizine kadar sürdü. Bu dönemi başlatan temel gelişme ise 1967 yılında kurulan ilk ATM oldu.
• FinTech 3.0: 2008 yılında finans piyasalarını alt üst eden ABD mâli krizi, beraberinde şeffaflık sağlama zorunluluğunu da getirdi. Akabinde 2009 yılında "Satoshi Nakamoto" takma isimli kişi / kişiler tarafından piyasaya sürülen Bitcoin ile birlikte finans dünyası büyük bir sıçrama yaşadı.

FinTech Şirketleri Nedir, Ne Yapar?


Peki FinTech şirketleri neler ve bu şirketler neler yapıyor? İkinci sorudan başlamak gerekirse: Bu şirketler finansal sektörün sunduğu hizmetlerin daha erişilebilir ve pratik hâle gelmesi için girişimleri bulunan şirketler. Finans hizmetlerinin hız, erişilebilirlik ve maliyet konularındaki becerileri FinTech şirketleri tarafından geliştiriliyor. Yapay zekâ, blok zinciri, sanal gerçeklik, bulut teknolojileri, veri bilimi gibi teknolojileri geleneksel finans sistemlerine entegre eden FinTech teknolojileri, bahsi geçen hedeflere bu şekilde ulaşabiliyor. Açık bankacılık, dijital bankacılık, tahsilat sistemleri, kitlesel fonlama FinTech şirketlerinin en temel faaliyetleri arasında. FinTech şirketleri ne yapar dediğimiz zaman tüm bu açıklamaları yanıt olarak kabul edebiliriz. Hollanda merkezli çok uluslu bir şirket olan KPMG tarafından paylaşılan rapora göre de dünya çapında önde gelen ilk 10 FinTech şirketi şunlar:

• Ant Financial (Çin)
• Grab (Singapur)
• JD Digits (Çin)
• GoJek (Endonezya)
• Paytm (Hindistan)
• Du Xiaoman Financial (Çin)
• Compass (ABD)
• Ola (Hindistan)
• Opendoor (ABD)
• OakNorth (İngiltere)

Türkiye'de FinTech Girişimleri


Türkiye'de de bilinirliği yüksek pek çok FinTech şirketi ve girişimi var. Şirketler arasında Paraşüt, İyzico, Ketchup Loyalty Marketing, Ödeal, Monitise gibi pek çok örnek sayılabilir. Bu şirketlerin çoğu yurt dışından yatırım alarak da gelişti. 2019 yılında ise Türkiye’den 17 FinTech girişimi yaklaşık 8.4 milyon dolar yatırım aldı. Bu girişimler: Akaunting, Bankalarım, BiLira, Birleşik Ödeme, ComPay, Endeksa, Figopara, idverif, kassa, Kobaküs, manibux, manim, Metamorfoz, Moneymo, öde.al, Payfull ve Paym.es.